Het grootste munitiedepot van het land

Google Maps heeft het depot keurig weggeblurrerd en niet zonder reden: Veenhuizen beschikt over het grootste munitiedepot van het land, en het is niet de bedoeling dat onbevoegden daar al te veel over komen te weten.

Door JAN LIBBENGA

Na justitie is defensie de grootste werkgever van Veenhuizen. Ooit was er een klein depot van zes hectare. Defensie was naar Drenthe uitgeweken nadat de elders in land gelegen depots niet langer voldeden aan de strenge veiligheidsnormen van de NAVO. De bunkers konden zonder dat er een haan naar kraaide op eigen overheidsterreinen van Veenhuizen (het gebied van Domeinen) worden aangelegd.

In de jaren zeventig werd besloten om de opslag van munitie - tot dan toe over honderd opslagplaatsen verspreid - te centraliseren in Veenhuizen en Bergen. De depot zou dus flink groter worden. Voor de bouw werd eind jaren zeventig de regionale pers uitgenodigd en die mocht zelfs foto's nemen. Er was toen al 70.000 ton asfalt voor de aanleg van de wegen op het terrein gebruikt, en er was zes kilometer omheining. De borden met een dreigende, hondenkop stonden al rond het terrein.

Maar met die openheid was het wel meteen gedaan nadat in de jaren tachtig een protest tegen 'toenemende militarisering' flink uit de hand liep. Initiatiefnemers waren de 'vrije socialisten', een anarchistische organisatie die in Appelscha haar pinksterlanddagen hield. De demonstranten hadden het vermoeden dat er kernkoppen lagen en eisten openheid. Kennelijk was er weinig vertrouwen in de toezegging van burgemeester O. G. de Boer, een aantal jaren eerder, dat er geen kernkoppen naar Veenhuizen zouden komen.

Aan de hand van dia's hadden de actievoerders in kaart gebracht waar de verschillende afdelingen waren gehuisvest en hoe het depot was beveiligd. Tijdens een rondgang om het kamp maakte een aantal demonstranten installaties voor de bewaking onklaar. Toen de actievoerders een gat in de hoofdingang probeerden te knippen en prikkeldraad los gingen maken, werden ze met een waterkanon weggespoten.

Defensie reageerde afkeurend op de landelijke manifestatie. Men vond het 'heel onverstandig' dat de aktievoerders foto's gingen nemen van het terrein. Defensie kroop nadien voor jaren in zijn schulp. Pottenkijkers wenste men niet meer, ook geen journalisten.

Bij een bezoek van minister Jeanine Hennis van Defensie aan het depot in juni 2017 moest het Dagblad van het Noorden dan ook noodgedwongen verwijzen naar een 17 jaar oud artikel van de NRC, dat ook alleen maar werd geschreven naar aanleiding van de vuurwerkramp in Enschede. Defensie wilde eventuele zorgen over een opslagplaats voor explosieven wegnemen.