Gevangenisdorp Veenhuizen was er vroeg bij met zijn elektriciteitscentrale in 1909. De sinds 1912 opgewekte elektriciteit diende in de eerste plaats voor de verschillende werkplaatsen die deel uitmaakten van het Tweede Gesticht van het gevangeniscomplex te Veenhuizen en daar kwam de centrale dan ook te staan. De rest van het dorp had nog gewoon gasverlichting.
In de centrale stond een turfgasgenerator waarin turf en houtafval werd vergast. De verpleegden van Veenhuizen zorgden - eerst alleen overdag, later ook 's nachts - voor de aanvoer van de honderden kilo's turf die nodig waren om de motoren te laten draaien.
Toch was de centrale maar een kort leven beschoren. De centrale werd vanaf november 1927 alleen nog gebruikt als noodstroomvoorziening.
Na een uitgebreide renovatie van gebouw en motoren worden sinds 2011 weer demonstraties van de werkende centrale gegeven.
Een eigen centrale was wel weer een voordeel tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen men de vaak
voorkomende storingen in de stroomvoorziening op moest opvangen. De stookolie voor de centrale was even voor het uitbreken van de oorlog ingekocht en opgeslagen in een ondergrondse tank. Bovendien was voldoende turf aanwezig, waarmee deze centrale ook gestookt kon worden. Ook vergemakkelijkte deze stroomvoorziening het luisteren naar verboden Engelse zenders.
Foto Nationaal Gevangenismuseum
Reacties
Een reactie posten